Misschien heb je het ook gezien: op 2 september toonde de VRT tijdens het laatavondnieuws een reportage over de Vlaamse dialecten. Naast enkele bekende vrienden van en uit Gent en van Veurne voor de vereniging Bacht’n de Kuppe, werden Geert Dehaes en ikzelf geïnterviewd voor Et oeis van ’t Brussels in de Vlomse stieweg. Ze gebruikten voor de titel van het stuk de quote die Geert lanceerde: “K zeen a geire” klinkt meer gemeend dan “ik hou van jou”, en daarop volgde dan “er is weer meer interesse voor onze dialecten”. Let op, als je tegen e schuu mokske oeit Veraplu zegt ik zeen a geire, dan is de kans dat ze je begrijpt ook niet absoluut. Het is niet verboden om ook gewoon Nederlands of een andere taal te klappe. Mo tusse mense dee et aaigeste dialekt klappe moede ni twaaifele. In ieder geval was het afsluitende beeld van het nieuwsanker onbetaalbaar. Goedele Wachters zat met een stralende glimlach te kijken en besloot simpelweg met “prachtig!” Da vonte waailen uuk.
Feit is wel dat meer en meer mensen opnieuw belangstelling krijgen voor dialect. De kennis over de Nederlandse taal en haar verschillende dialecten staat al in menig boek neergepend. Daar komt op 28 september nu ook de ‘Atlas van het dialect in Vlaanderen’ bij. Dit boek, uitgegeven bij Lannoo (274 pag., 39.99 euro), heeft exclusieve aandacht voor alles wat de dialecten in Vlaanderen zo interessant maakt.
Met dank aan de auteurs Johan De Caluwe, Anne-Sophie Ghyselen & Roxane Vandenberghe, en natuurlijk ons Veronique De Tier – ‘ons’ want zij maakt deel uit van de raad van bestuur van de vzw BeBrusseleir.
Op 1 oktober is er dan weer een streektaalconferentie, die georganiseerd wordt door de Stichting Nederlandse Dialecten i.s.m. de vzw Variaties (de koepel van de Vlaamse dialectverenigingen – waaronder ook wij). Dit jaar gaat het door in Twente in Nederland. En het thema gaat over streektaal op de werkvloer. Wie interesse heeft in het thema kan surfen naar: www.nederlandsedialecten.org
ONS EERSTVOLGEND ERFGOEDPROJECT: MUZEEK EN BRUSSELSE LEEKES
Als je begint over Brusselse leekes dan denk je meestal en spontaan aan Vee van bomma, of Jefken es getroud of nog aan de dochter van Maree Plansjei. En nateurlak Rue des Bouchers van Jan de Baets, onsterfelijk gemaakt door onze voorzitter Johan Verminnen. Maar de lijst is bijzonder lang. En die van de zangers ook. De Lange Jojo en zijn tweelingbroer Le Grand Jojo hebben onder hun beiden al meer dan honderd stukken op hun actief, en tel daar dan alle platen van Remy Ray bij, of Jef van Maria, alias Micky Day, en de liedjes van onze folkgroep Emballage Kado, en het Kreateef Komplot uit het ter ziele gegane Werm Woêter. Zonder een resem anciens te vergeten, zoals Jef Burm (Brussel g’et main èt gestoule – de Wizje-wazje stroêt), Bobbejaan Schoepen (de pompeer van Brussel-Zoeid), Roger Verbor, Coco van Babbelgem en een hele resem anderen.
Honderden liederen hebben we aldus al kunnen verzamelen, waarvan vele ook doorheen de jaren werden opgenomen en in de handel uitgebracht. Je kan ze terugvinden op 78- 45- of 33-toeren platen, cassettes, Cd’s, op internet en YouTube.
Tot nu toe werd echter (nog) geen allesomvattend en overzichtelijk repertorium gemaakt. Daar maken wij nu werk van.
Maar ook het opsporen van liederen die vroeger in familieverband of meer lokaal werden gezongen zijn het bewaren waard. Zij vertellen dikwijls iets over de periode waarin zij werden gemaakt. Belangrijk daarbij is dat we dan ook de tekst kunnen neerschrijven. En als we oude liedjesteksten vinden, dan is het ook nuttig om daarbij toonladders en composities op te sporen. Anders kan je ze bezwaarlijk reproduceren.
Het archiveren van al dit materiaal, belangrijk als bewaarmiddel voor het nageslacht, is echter geen doel op zich. Onze bedoeling is alles te ontsluiten voor het grote publiek. Geen archief zonder ook een actief documentatiecentrum. Waarom met al dat materiaal geen Brusselse avonden, dansavonden of zangfeesten organiseren? Of ne slummen DJ die daarmee ooit op Tommorowland belandt?
Let op, dat is nog allemaal ni in de sakosj. Vè dat allemo te reigele hebben we par eksempel de Sabam vandoon (auteursrechte vè de muzeek en de tekste). En do kroipt uuk vuil opzeukingswerk in, typwerk, kosje, ânrezjistreire, ouverzette, klasseire, enzoevoesj.
Vulde ons al komme?… Awel ja, wie goesting heeft om mee te werken aan dit initiatief moet zich vooral niet inhouden. Wij kunnen alle hulp best gebruiken. En als je thuis, bij familie of ergens anders nog materiaal weet liggen dat ons kan helpen: geef ons maar een seintje. En avant la musique!
RAYMOND GOETHALS 100
Op 7 oktober 1921 werd Raymond Goethals geboren, en hij zou dus dit jaar 100 geworden zijn. Zijn bijdrage aan het Belgisch en internationale voetbal kan moeilijk overschat worden. En ge kunt uuk mooilak neffest zanne rayonnement as peuren Brusseleir zeen. Als kleine ket uit Molenbeek ging hij in de twintiger jaren sjotten op de platou in Koekelberg. Op die plek waren destijds (tot 1905) nog voetbalwedstrijden in ieste deveeze gespeld, dat heette toen de division d’honneur. Hij was duidelijk aan die plek verknocht, want hij had voor zijn overlijden ook expliciet gevraagd om zijn begrafenis te regelen in den Bazelik, want “et es ee da vè maa alles begost es.” Dat is tenslotte ook de reden waarom de Manne van de Platou besloten hem op een permanente wijze te eren met de reus Raimundo.
Maar wat ook zo merkwaardig was aan Raymond Goethals was zijn constante referentie naar het Brussels. Niet om er speciaal de aandacht mee te trekken, niet om wat exotisch uit de hoek te komen als hij in het buitenland oefenmeester was. Nee, hij was gewoon zo, Brusseleir tout court. Brusseleir, ee en ouveral. Hij is daardoor vandaag nog een meer dan iconische figuur voor al wie Brussels klapt, weze het Vloms-Brussels of Beulemans-Brussels.
De Manne van de Platou hebben daarom ook, samen met Brusseleir! en met Armand Schreurs die al jaren de pop en de stem van Raymond bedient, een reeks activiteiten op het getouw gezet om met zijn reus de grootmeester van het voetbal te eren. Na zijn verschijning tijdens de Maabuumplanting op 9 augustus, en een paar uitstappen in zijn thuisbasis Koekelberg, zal hij ook te zien zijn in Anderlecht en Sint-Truiden, waar hij in oktober de aftrap zal geven van een zekere Sint-Truiden – Anderlecht! En loêters op ’t joêr probablement nog in Muilebeik op den RWDM.
Alleman do notoo! En verget ni: ni zievere, speile!
